Tên di sản : Từ đường họ Nguyễn Đình

Tỉnh/Thành phố : Thanh Hóa

Loại di tích : Di tích lịch sử

Sô quyết định : Số 255/QĐ-UBND

Giới thiệu

Từ đường họ Nguyễn Đình được xây dựng trên thửa đất số 399 và 369 ở làng Nhân Văn (theo bản đồ địa chính xã Quảng Hưng, tờ số 3 tháng 2 năm 1993) với tổng diện tích là 1.840m². Trong đó khu vực nhà thờ (khu vực I) có diện tích 560m², khu vực II (gồm vườn, nhà ở) có diện tích là 1.280m².

Về quy mô kiến trúc: Từ đường được bố cục theo hình chữ nhật, gồm 3 gian, hai chái, tổng diện tích 54,5m². Tường xây bằng gạch, mái lợp bằng ngói mũi, bờ nóc trang trí đơn giản. Hiên rộng 1,50m, phía trước từ đường là sân lát gạch rộng 6m x dài 12m. Kết cấu vì kèo theo kiểu giá chiêng kẻ chuyền, kẻ bẩy. Các vì kèo liên kết với nhau bằng đường và thượng và xà hạ tạo thành bộ khung vững chắc đỡ toàn bộ phần mái nhà. Hệ thống cửa bức bàn. Đề tài trang trí trên các thành phần kiến trúc là hoa lá cách điệu. Nhìn chung về nghệ thuật điêu khắc không có gì đặc biệt. Trong từ đường hiện còn giữ được nhiều đồ thờ được bài trí như sau:

Gian giữa từ đường bài trí, hương án thờ. Trên hương án bài trí long khám, long ngai, bài vị các vị khởi tổ và Nguyễn Đình Ngoạn gian bên tả và bên hữu là bàn thờ của các cụ tổ chi phái. Trong nhà thờ còn bài trí 3 câu đối, ngợi ca đức nghiệp của các bậc tiền hiền trong dòng họ.

Câu 1:

Tổ triệu tôn bồi vạn cổ trường lưu Minh Đức

Thu thường xuân tự ức niên bất dẫn hiếu tư.

Câu 2:

Hệ thế chi vinh do bản cố

Lưu trường khái viễn tự nguyên thâm.

Câu 3:

Hữu sinh khí phách tồn thiên địa

Bất tử tinh thần tại tử tôn.

Bức đại tự sơn son thiếp vàng, kích thước 1,90m x 0,70m đề 3 chữ hán cỡ lớn: "Đức Quang Lưu".

Ngoài ra còn có nhiều đồ thờ khác, đặc biệt là các từ sắc chỉ, chế biển của các Vua nhà Nguyễn, ca ngợi, đánh giá cao công sức phụng sự quốc gia của Nguyễn Đình Ngoạn. Đó là những tài liệu quý có giá trị nghiên cứu lịch sử, văn hoá nói chung, về dòng họ thân thế sự nghiệp của Nguyễn Đình Ngoạn nói riêng.

Tóm lại: Trải qua những biến cố lịch sử, đặc biệt là sự huỷ hoại của thiên nhiên ở vùng “gió to - sóng cả”, Từ đường dòng họ Nguyễn Đình vẫn còn được giữ gìn nguyên trạng. Mặc dù quy mô kiến trúc không lớn, nghệ thuật kiến trúc không có gì đặc biệt. Song những gì còn bảo tồn đến ngày nay, đều là đối tượng được trân trọng bảo vệ theo luật di sản văn hoá của Nhà nước đã ban hành.

Những hiện vật có giá trị có trong di tích:

Hiện nay, di tích còn giữ được những hiện vật có giá trị được tổng hợp theo bảng thống kê sau đây:

Đại tự: 1 chiếc; khám thờ: 1 chiếc; sắc phong + chế biểu: 1 chiếc; Bản chúc văn: 1 chiếc; cây nến: 2 chiếc; bát hương: 3 chiếc; mâm bồng: 3 chiếc,...